Αγανακτισμένοι συγχωριανοί μας, μας ζήτησαν από καιρό να γράψουμε κάτι για την απαράδεκτη κατάσταση που έχει προκύψει με τα παράνομα σαμαράκια. Διακριτικά αρνηθήκαμε, καθώς θεωρήσαμε ότι σιγά σιγά ξηλώνονται από μόνα τους και δεν θα ξαναμπούν. Πριν τις ευρωεκλογές είδαμε τον ειδικό (ο υδραυλικός!!!) να ξαναπερνάει τα χαλασμένα σαμαράκια. Μάλιστα όχι να τα αντικαθιστά καθώς οι ανακλαστικές επιφάνειές τους είχαν φθαρεί και τα ίδια τα σαμαράκια είχαν στραβώσει και είχαν γίνει επικίνδυνα, αλλά να μαζεύει από γύρω ή από όπου είχαν φτάσει τα παλιά.
Αυτές τις μέρες η κατάσταση πάλι έφτασε στο απροχώρητο... Τα σαμαράκια πάλι ξηλώθηκαν, "έχασκαν" επικίνδυνα, ενώ οι βίδες ήταν εκεί και περίμεναν να μας σκίσουν τα λάστιχα. Για τις λακκούβες ή για τα νερά δεν το συζητάμε...
Αυτές τις μέρες η κατάσταση πάλι έφτασε στο απροχώρητο... Τα σαμαράκια πάλι ξηλώθηκαν, "έχασκαν" επικίνδυνα, ενώ οι βίδες ήταν εκεί και περίμεναν να μας σκίσουν τα λάστιχα. Για τις λακκούβες ή για τα νερά δεν το συζητάμε...
Εμείς θα υπογραμμίσουμε τα ακόλουθα σχετικά με τη νομιμότητά τους :
Α. Ο ΚΑΝΟΝΑΣ
Η κατασκευή "σαμαριών" στα οδοστρώματα κατά κανόνα απαγορεύεται, διότι κυρίως παρεμποδίζεται η εύρυθμη κυκλοφορία και υπονομεύεται η οδική ασφάλεια, ιδίως σε σχέση με τα δίκυκλα.
Β. Η ΕΞΑΙΡΕΣΗ
Κατ' εξαίρεση η κατασκευή "σαμαριών" επιτρέπεται αν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος.
Συγκεκριμένα:
1. Σύμφωνα με τον Κ.Ο.Κ. (άρθρο 52, παράγραφος 5)
α) "Σαμαράκια" είναι δυνατόν να κατασκευάζονται με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου μόνον σε δρόμους δευτερεύουσας κυκλοφοριακής σημασίας στους οποίους, επί πλέον, συντρέχουν ειδικοί λόγοι μείωσης της ταχύτητας ή περιορισμού της κυκλοφορίας και εφ' όσον δεν διέρχονται λεωφορεία.
β) Εξουσιοδοτείται ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ να ρυθμίσει τα σχετικά ζητήματα με υπουργική απόφαση.
2. Σύμφωνα με τη σχετική υπουργική απόφαση (ΥΠΕΧΩΔΕ/ΔΜΕΟ/ε/ΟΙΚ/690 2-11-92) τα "σαμαράκια" είναι δυνατόν να κατασκευάζονται με τις εξής προϋποθέσεις που θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:
α) Σε δρόμους αποκλειστικά τοπικής και όχι διαμπερούς κυκλοφορίας.
β) Θα πρέπει να έχουν αποκλεισθεί βάσει μελέτης οδικής ασφάλειας όλοι οι άλλοι τρόποι ανάσχεσης της ταχύτητας (π.χ. στενώσεις οδοστρώματος, οδόστρωμα τραχείας επιφάνειας, καθοδήγηση διαμπερών δρομολογίων από άλλους δρόμους, σταθμεύσεις, παρεμβάσεις δενδροφύτευσης κ.λ.π.).
γ) Η σκοπιμότητα δημιουργίας "σαμαριών" θα πρέπει να κριθεί από την αρμόδια υπηρεσία με τήρηση οπωσδήποτε των εξής προϋποθέσεων:
- να πρόκειται για οδό αποκλειστικά τοπικής κυκλοφορίας
- να μην διέρχονται από εκεί οχήματα άμεσης ανάγκης (πυροβεστικά, νοσοκομειακά κ.τ.λ.)
- να υπάρχει στη συγκεκριμένη οδό κυκλοφορία οχημάτων μικρότερη από 30 οχήματα την ώρα
- να μπορεί να εφαρμοστεί το όριο ταχύτητας 30χλμ/ώρα χωρίς να δημιουργείται κυκλοφοριακό πρόβλημα.
δ) Το μήκος της οδού θα πρέπει να υπερβαίνει τα 100 μέτρα.
ε) Η κλίση της οδού θα πρέπει να είναι μικρότερη του 4%.
στ) Τα "σαμαράκια" θα πρέπει να απέχουν 40 - 100 μέτρα μεταξύ τους, να βρίσκονται τουλάχιστον 20 μέτρα από αρχή καμπύλης, να απέχουν τουλάχιστον 20 μέτρα από διασταύρωση με δρόμο ίδιας κατηγορίας ή 25 μέτρα από διασταύρωση με σημαντικότερο δρόμο.
ζ) Να ανταποκρίνονται στις διαστάσεις και τεχνικές προδιαγραφές που θέτει ο νόμος.
Γ. ΚΥΡΩΣΕΙΣ
Αν όλες οι κάποιες (έστω και μια) από τις ως άνω προϋποθέσεις δεν πληρούνται, τα "σαμαράκια" είναι παράνομα και η κατασκευή και η διατήρησή τους αποτελεί αξιόποινη πράξη, που εκτός των άλλων προβλέπεται και τιμωρείται βάσει του άρθρου 273 του Ποινικού Κώδικα (κατ' άλλη άποψη βάσει του άρθρου 290). Η αξιόποινη πράξη διώκεται και αυτεπαγγέλτως, με συνέπεια να ανακύπτουν σχετικές υποχρεώσεις για τα αστυνομικά όργανα να ενεργήσουν προς τούτο.
Η κατασκευή "σαμαριών" στα οδοστρώματα κατά κανόνα απαγορεύεται, διότι κυρίως παρεμποδίζεται η εύρυθμη κυκλοφορία και υπονομεύεται η οδική ασφάλεια, ιδίως σε σχέση με τα δίκυκλα.
Β. Η ΕΞΑΙΡΕΣΗ
Κατ' εξαίρεση η κατασκευή "σαμαριών" επιτρέπεται αν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος.
Συγκεκριμένα:
1. Σύμφωνα με τον Κ.Ο.Κ. (άρθρο 52, παράγραφος 5)
α) "Σαμαράκια" είναι δυνατόν να κατασκευάζονται με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου μόνον σε δρόμους δευτερεύουσας κυκλοφοριακής σημασίας στους οποίους, επί πλέον, συντρέχουν ειδικοί λόγοι μείωσης της ταχύτητας ή περιορισμού της κυκλοφορίας και εφ' όσον δεν διέρχονται λεωφορεία.
β) Εξουσιοδοτείται ο Υπουργός ΠΕΧΩΔΕ να ρυθμίσει τα σχετικά ζητήματα με υπουργική απόφαση.
2. Σύμφωνα με τη σχετική υπουργική απόφαση (ΥΠΕΧΩΔΕ/ΔΜΕΟ/ε/ΟΙΚ/690 2-11-92) τα "σαμαράκια" είναι δυνατόν να κατασκευάζονται με τις εξής προϋποθέσεις που θα πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:
α) Σε δρόμους αποκλειστικά τοπικής και όχι διαμπερούς κυκλοφορίας.
β) Θα πρέπει να έχουν αποκλεισθεί βάσει μελέτης οδικής ασφάλειας όλοι οι άλλοι τρόποι ανάσχεσης της ταχύτητας (π.χ. στενώσεις οδοστρώματος, οδόστρωμα τραχείας επιφάνειας, καθοδήγηση διαμπερών δρομολογίων από άλλους δρόμους, σταθμεύσεις, παρεμβάσεις δενδροφύτευσης κ.λ.π.).
γ) Η σκοπιμότητα δημιουργίας "σαμαριών" θα πρέπει να κριθεί από την αρμόδια υπηρεσία με τήρηση οπωσδήποτε των εξής προϋποθέσεων:
- να πρόκειται για οδό αποκλειστικά τοπικής κυκλοφορίας
- να μην διέρχονται από εκεί οχήματα άμεσης ανάγκης (πυροβεστικά, νοσοκομειακά κ.τ.λ.)
- να υπάρχει στη συγκεκριμένη οδό κυκλοφορία οχημάτων μικρότερη από 30 οχήματα την ώρα
- να μπορεί να εφαρμοστεί το όριο ταχύτητας 30χλμ/ώρα χωρίς να δημιουργείται κυκλοφοριακό πρόβλημα.
δ) Το μήκος της οδού θα πρέπει να υπερβαίνει τα 100 μέτρα.
ε) Η κλίση της οδού θα πρέπει να είναι μικρότερη του 4%.
στ) Τα "σαμαράκια" θα πρέπει να απέχουν 40 - 100 μέτρα μεταξύ τους, να βρίσκονται τουλάχιστον 20 μέτρα από αρχή καμπύλης, να απέχουν τουλάχιστον 20 μέτρα από διασταύρωση με δρόμο ίδιας κατηγορίας ή 25 μέτρα από διασταύρωση με σημαντικότερο δρόμο.
ζ) Να ανταποκρίνονται στις διαστάσεις και τεχνικές προδιαγραφές που θέτει ο νόμος.
Γ. ΚΥΡΩΣΕΙΣ
Αν όλες οι κάποιες (έστω και μια) από τις ως άνω προϋποθέσεις δεν πληρούνται, τα "σαμαράκια" είναι παράνομα και η κατασκευή και η διατήρησή τους αποτελεί αξιόποινη πράξη, που εκτός των άλλων προβλέπεται και τιμωρείται βάσει του άρθρου 273 του Ποινικού Κώδικα (κατ' άλλη άποψη βάσει του άρθρου 290). Η αξιόποινη πράξη διώκεται και αυτεπαγγέλτως, με συνέπεια να ανακύπτουν σχετικές υποχρεώσεις για τα αστυνομικά όργανα να ενεργήσουν προς τούτο.